YEREL

DENGELER DEĞİŞİYOR FARKINDA OLALIM

28.09.2022 - Çarşamba 22:36

DENGELER DEĞİŞİYOR FARKINDA OLALIM

Daha öncede yazmıştım okuyanlar hatırlar. Dünyada dengeler değişiyor, değişmeyen tek şey ticaret ile savaşın birlikte hareket ettiğidir. Şöyle ki, ABD durmadan irtifa kaybediyor. Rusya köşeye sıkıştırmanın doğal refleksi sonucu Nükleer silahını çekiyor. Çin ve Hindistan ne derseniz deyin durdurulmaz yükselişlerini sürdürüyor. Çin bir yandan dünya ticaretindeki payını artırıyor bilhassa kara kıtaya şimdiden hakim olmuş durumda. Almanya ise Afrika kıtasına 1990’ların başından beri yatırım yapmaktan geri kalmıyor. En çok da maden ve uzay alanında ilerlemekte…

Türkiye son yıllarda kara kıtada konsolosluk veya büyükelçilik sayısını artırmış durumda. Büyükelçilik demek en başta ticaret demektir ancak Türkiye’de her şey gizli olduğu için ticaret hacmi ve seviyesini bilmiyoruz. Tekrar başa dönersek küresel güç dengeleri değişiyor. ABD hegemonyası azalıyor. Şimdiye kadar olan kuralları her ne kadar ABD yazdıysa da Atlantik sistemi zayıflıyor. Çin’in ağırlığı artıyor, tek kutuplu dünyanın yerini çok kutuplu sisteme bırakmak zorunda kalıyor görünüyor.

ABD’nin güdümünde olan NATO’dan ayrı AB, ortak silahlı gücünü oluşturma peşinde. Bunu nasıl yapacakları henüz tam belli değil ancak bu yeni oluşuma Türkiye ve Rusya’yı da içine dahil etme peşinde. Türkiye’nin bugünkü yöneticileri söylemlerinde AB milletler topluluğuna ait olduğunu dillendirdikleri gibi diğer yandan Asya ortaklığına (beşlisine karanlıkta göz kırpıyorlar.' Gün ağardığında ortada kalabilirler bunu çok iyi değerlendirmeleri gerekir kanaatindeyim.

Ayrıca Asya pasifik savaşının başlaması an meselesi. Japonya Moğolistan’a asker gönderiyor ve üs kuruyor. Üçüncü Dünya savaşı olması halinde toprak elde etme peşindeki ABD, bu durumun tamamının farkında olduğunda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi üzerinden dünyaya çağrıda bulunuyor.

BM Güvenlik Konseyi kapsamın genişletilmesini, yeni üyeler kabul edilmesini ve temsil kabiliyetini kapsamının genişletilmesini talep etti. Ayrıca beş ülkenin veto hakkının kapsamının da genişlemesi gündeme gelebilir demesi, buna da Rusya’nın cevabı ‘Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin genişlemesini destekliyoruz.’ Çünkü daha önce Rusya, BM Güvenlik Konseyi’nin genişletilmesi çağrısında bulunmuştu. Sebebini de şöyle açıklamıştı: ‘Batılı ülkeler BM Güvenlik Konseyi’nde gereğinden fazla temsil ediliyorlar.  Afrika Kıtası'nda hiçbir devlet Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde temsil edilmiyor’ demişti. Doğruydu. Benzer şekilde Fransa Cumhurbaşkanı BM genel kurulundaki konuşmasında Birleşmiş Milletler yapısı için reform çağrısı yapmıştı. Ancak Çin ve Rusya yakınlaşmasını gören ABD, şimdilik beklemede… Sebebi ise dünya ticaretinin çok büyük payına tek başına hakim. Bir çalkantı olması halinde dış ticaretin azalacağının farkında… ABD kendi ticaretinin güvenliğini garanti altına aldıktan sonra Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin genişleme kapsamını yeniden gündeme getirmeyi düşünüyor olabilir. Ancak ABD için bu durum günü kurtarma demektir. O halde ABD’nin dünya üzerindeki gücü zayıflıyor anlamına geliyor. Bu durumda herkesin işi zor…

Saygılarımla.

YORUM YAZ
1 YORUM
  • Ali dedi ki:

    Üstad güzel bir konuya değinmişsiniz ancak akıcılık yok yazıdaki düşünceyi anlamayı zorlaştırıyor anlatımda eksiklikler var kanatindeyim.
    Tüm saygımla iyi günler dilerim