DIŞ POLİTİKA ÜZERİNE

Dış politika, bilindiği gibi bir devletin faaliyet gösterdiği stratejik önemi en yüksek konulardan biridir. Milli güç unsurlarıyla birlikte tasarlanması hayati öneme sahiptir. Peki, nedir bu milli güç unsurları? Bunlar siyasi güç, askeri güç, ekonomik güç, nüfus gücü, coğrafi güç, teknolojik ve bilimsel güç, sosyo-kültürel güç olarak sıralanabilir. Bu kavramları ve devletin bu kavramlardaki seviyesini maharetle değerlendirip, dengeleyerek milli stratejinin dış politika ayağını oluşturmak adeta satranç ustalığı isteyen ciddi bir iştir. Çünkü tıpkı satrançta olduğu gibi bir sonraki, birkaç sonraki hatta sonuncu hamleyi ve karşılığındaki hamle ve hamleleri tahmin edebilmek ve görebilmek gerekir. Bu noktada genel bir amaç belirlemek de kendi başına bir önem arz etmektedir. Kısaca özetleyecek olursak, milli bir dış politikanın içeriği ve amacı milli güvenliği sağlama, milli çıkarları koruma ve geliştirme, mevcut sorunlara ülkemizin hak ve menfaatleri doğrultusunda çözümler üretme çerçevesinde şekillenir. Toprak bütünlüğüne, milli kültüre ve mevcut devlet yapısına saygı vazgeçilmez unsurlardır ve bunlar dış politika tartışmalarının bir unsuru olamaz. Bunların dışında uluslararası ilişkilerde ön yargıya yer yoktur ve ülkemizin coğrafi olarak stratejik konumu nedeniyle çok yönlü ve çıkara dayalı milli bir stratejiye yer verilmelidir.

21.yüzyılda Avrupa ve Asya’yı birbirine bağlayan coğrafi bölgelerin öneminin yadsınamayacak biçimde artması, ülkemize ciddi bir fırsat sunmaktadır. Ülkemizin coğrafi açıdan stratejik olan konumu, ticari açıdan da stratejik hale gelebilmesini mümkün kılmaktadır. Coğrafi konumumuz, ulaştırma alanında küresel bir önem kazanma fırsatını bize sunmaktadır. Kuzey-Güney ve Doğu-Batı rotasında köprü olmak özellikle enerji arzı anlamında küresel bir önem kazanma ihtimalimizi daha da pekiştirmektedir. Bu durumu mümkün kılıp sürekli ve güvenli tutmak, stratejik üstünlüğümüzü sağlayıp vazgeçilmez bir öneme sahip olmamızı beraberinde getirerek ülkemizin dünyadaki konumunu daha da önemli hale getirecektir. Enerji arzı açısından zengin olan soydaş ülkeler ve tarihi, kültürel bağlarımızın olduğu ülkelerle işbirliğimizi geliştirmek ve kurumsallaştırmak önceliklerimiz arasında olmalıdır. Balkanlar, Ortadoğu, Kuzey Afrika, Kafkasya ve Orta Asya’da ülkemizi etkileyen ve ülkemizin etkilediği bütün gelişmelerde etkin ve belirleyici bir konum alınması milli güvenliğimizin ve çıkarlarımızın gereği olmasının yanında tarihi sorumluluğumuzdur. Bilinmelidir ki, yurtdışındaki vatandaş ve soydaşlarımızın hak ve hukukunu koruyabilmek, büyük devlet olma olgusu ve iradesinin önemli göstergelerinden biridir. Bu noktada ülkemize karşı tarihsel husumeti olan ve bu doğrultuda faaliyet gösteren ülke ve odaklara karşı caydırıcı olabilmek, az önce işaret ettiğim iradeyi gösterebilmeye ciddi ölçüde bağlıdır. Bu konuda özellikle çeşitli sorunlar bulunan Balkan ülkeleri, Kıbrıs, Kafkasya ve Orta Asya Türk Cumhuriyetleri konularında ülkemizin ve soydaşlarımızın hak ve hukukunu korumak tarihi ve kültürel sorumluluğumuzdur.

Ülkemizin coğrafi konumu, milletimizin tarihi ve toplumsal kültür yapısının getirdiği köklü devlet anlayışı neticesinde önder ülke olabilmek adına sadece ticari çıkarlar değil, tarihi ve kültürel sorumluluklarımız doğrultusunda kişilikli, girişken ve etkin bir dış siyaset oluşturulmalıdır. Bu husus, vicdanını çeşitli ülkelerin başkentleri yerine vatanında konumlandıranların ortak düşüncesidir.

HASAN ALİ YILDIRIM